Ακαρεοκτόνα
Φάσμα δράσης: Ένα ακαρεοκτόνο είναι δυνατό να έχει δράση σε μερικά μόνο ή και όλα τα στάδια ανάπτυξης των ακάρεων (Χειμερινά αυγά, Θερινά αυγά, Νεαρά κινητά στάδια, ακμαία). Έτσι ακαρεοκτόνα που δεν καλύπτουν όλα τα στάδια πρέπει να χρησιμοποιούνται σε μίγματα με άλλα φυτοφάρμακα που είναι αποτελεσματικά εναντίων των υπόλοιπων σταδίων. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγονται οι δυσκολίες στον προσδιορισμό του καταλληλότερου χρόνου επέμβασης και επιτυγχάνεται καλύτερο αποτέλεσμα σε περιπτώσεις επικαλυπτόμενων γενεών. Συχνά χρησιμοποιούνται ωοκτόνα σε συνδυασμό με ακμαιοκτόνα ακαρεοκτόνα.
Υπολειμματική δράση: Είναι σημαντικό ιδιαίτερα στην περίπτωση εφαρμογής ακαρεοκτόνου με στενό φάσμα δράσης να υπάρχει μακρά υπολειμματική δράση, ώστε η τοξική του ενέργεια να διαρκέσει μέχρι την επόμενη γενεά ακάρεων έτσι ώστε να θανατώσει τα κινητά στάδια που θα εκκολαφθούν από τα αυγά που υπήρχαν κατά τη στιγμή εφαρμογής.
Η ικανότητα να διεισδύσει ένα ακαρεοκτόνο από μία επιφάνεια του φύλλου στην άλλη (διαφυλλική δράση) έχει επίσης ιδιαίτερη σημασία επειδή σε μια τέτοια περίπτωση δεν είναι απαραίτητη η πλήρης κάλυψη και των δύο επιφανειών των φύλλων, ώστε να επιτευχθεί ικανοποιητικό ακαρεοκτόνο αποτέλεσμα. Τα περισσότερα ακάρεα και ειδικά οι τετράνυχοι, βρίσκονται συνήθως στην κάτω επιφάνεια των φύλλων που είναι δύσκολο να διαβραχεί.
Τα ακαρεοκτόνα όπως και οι ομάδες γεωργικών φαρμάκων, είναι ενώσεις που ποικίλουν ευρύτατα ως προς το χημικό τους τύπο. Για το λόγο αυτό η ταξινόμιση που ακολουθεί έχει ενδεικτικό χαρακτήρα.
Θείο και ενώσεις που περιέχουν θείο
Το θείο, που είναι περισσότερο γνωστό ως μυκητοκτόνο, το θειασβέστιο καθώς και άλλες ανόργανες θειούχες ενώσεις ήταν οι πρώτες ουσίες που χρησιμοποιήθηκαν με αξιόλογη αποτελεσματικότητα στην καταπολέμηση των ακάρεων.
Το Θείο είναι ακαρεοκτόνο και μυκητοκτόνο επαφής, μη διασυστηματικό. Μπαίνει στο σώμα των ακάρεων σαν ατμός από τους κοντινούς κόκκους. Καταπολεμά φυτοφάγα (περισσότερο τα Eriophyidae και λιγότερο τα tetranychidae) καθώς και μικρόσωμα σαρκοφάγα ακάρεα παράσιτα ζώων. Χρειάζεται υψηλή θερμοκρασία για να δράσει.
Επειδή το θείο υστερεί σε ακαρεοκτόνο δράση συγκριτικά με νεότερα συνθετικά ακαρεοκτόνα έχει καταβληθεί προσπάθεια τα τελευταία χρόνια να παραχθούν πολύ λεπτόκκοκες σκόνες επιπάσεως οι οποίες είναι πιο αποτελεσματικές. Βελτιωμένες ιδιότητες επίσης παρουσιάζει το λεπτόκκοκο βρέξιμο θειάφι καθώς και το κολλοειδές θείο.
Μερικά φυτά όπως τα κολοκυνθοειδή, η βερικοκιά, κάποια είδη αμπελιού κ.α. είναι ευπαθή στο θείο. Άλλα είναι σχετικά ευαίσθητα ιδιαίτερα σε υψηλές θερμοκρασίες. Επίσης την περίοδο της βλάστησης το θείο δεν θα πρέπει να συνδυάζεται με ορυκτέλαια.
Η ικανοποιητική αποτελεσματικότητα του θείου στην καταπολέμηση ακάρεων οδήγησε στην παραγωγή σειράς ακαρεοκτόνων που περιέχουν θείο, με δομή μορίου ανάλογη του DDT, όπως το tetradifon (TEDION-V), fenson (ΒΟΤΡΟΜΑΙΤ) και clorfenson.
Ορυκτέλαια και πισσέλαια
Τα σκευάσματα αυτά των υδρογονανθράκων έχουν δράσεις τα αυγά των ακμαίων το χειμώνα. Ισχυρή δράση έχουν και κορεσμένοι υδρογονάνθρακες από τους οποίους πιο δραστική είμαι εκκινητές αλειφατική σειράς (παραφίνες) και λιγότερη αυτοί της αλεικυκλικής σειράς (κυκλάνια). Τα πισσέλαια έχουν μικρή σχετική περιεκτικότητα σε παραφίνες και για αυτό η χειμερινή πολτοί τους δεν είναι αποτελεσματική στα χειμερινά αυγά ακάρεων όπως του Panonychus ulmi μη στα οπωροφόρα.
Εναντίον των Χειμερινών αυγών έχουν χρησιμοποιηθεί και τα ελαιοργανοφωσφορικά, μείγματα δηλαδή ορυκτελαίων με οργανοφωσφορικά εντομοκτόνα (όπως Parathion και Phosalone).
Χλωριωμένοι υδρογονάνθρακες χωρίς θείο.
Οι συνήθεις χλωριωμένοι υδρογονάνθρακες που έχουν χρησιμοποιηθεί σαν εντομοκτόνα, με εξαίρεση το endosulfan δεν έχουμε ακαρεοκτόνο δράση (DDT, aldrin, dieldrin κ.α.). Όμως έχουνε βρεθεί ενώσεις συγγενείς προς το DDT που έχουν χρησιμοποιηθεί για πολλά χρόνια με επιτυχία στην καταπολέμηση των ακάρεων.
Το dicofol (KELTHANE) είναι μη διασυστηματικό ακαρεοκτόνο επαφής με δράση στα κινητά στάδια ακάρεων και λιγότερο σταθεροί να αυγά. Έχει μεγάλη υπολειμματική δράση. Καταπολεμά ήδη Tetranychidae και λιγότερο τα Eriophyidae σε πολλές καλλιέργειες όπως οπωροφόρα αγγούρια ντομάτα μαρούλι καλλωπιστικά για αμπέλι. Mπορεί να προκαλέσει και φυτοτοξικότητα στα καλλωπιστικά. Κυκλοφορεί σε πολλά σκευάσματα μόνο του ή σε μίγμα με το ωοκτόνο tetradifon.
Ένα άλλο ακαρεοκτόνο της ίδιας ομάδας είναι το chlorobenzilate, το καλύτερο φάρμακο εναντίον των eriophyidae στα εσπεριδοειδή.
Χλωριωμένοι υδρογονάνθρακες με θείο.
Τα διφαίνολοχλωριοπαράγωγα με θείο είναι μία πολύ σημαντική ομάδα ακαρεοκτόνο. Πέρα από παλιότερες ενώσεις που χρησιμοποιήθηκαν με επιτυχία (Fenson, chlorfenson, tetrasul) τελευταία αποσύρθηκε το tetradifon το οποίο είχε μία μακρά υπολειμματική διάρκεια. Δεν είναι διασυστηματικό αλλά είχε διεισδυτική δράση στους φυτικούς ιστούς. Είναι τοξικό για πράσινα αυγά των τετρανύχων και τα νεαρά τους στάδια. Στα ακμαία έχει στειρωτική δράση. Ακμαία θηλυκά που έχουν υποστεί την επίδρασή του γεννούν μη βιώσιμα αυγά. Δεν έχει αξιόλογη δράση στα Eriophyidae ενώ είναι εκλεκτικό στους φυσικούς εχθρούς των τετρανύχων και επομένως κατάλληλο για προγράμματα ολοκληρωμένης καταπολέμησης
Δινιτροφαινολικά παράγωγα.
Κυριορερη δραστική αυτής της ομάδας είναι το dinocap. Κυρίως είναι μυκητοκτόνο επαφής και μη διασυστηματικό ακαρεοκτόνο. Έχει βράχια υπολειμματική δράση. Δρα κυρίως στα κινητά στάδια και ελάχιστα στα αυγά των ακάρεων.
Παράγωγα κινοξαλινών.
Κυριορερη δραστική αυτής της ομάδας είναι το chinomethionate. Πρόκειται για μη διασυστηματικό μυκητοκτόνο και ακαρεοκτόνο με εκλεκτική δράση.
Άλλα ακαρεοκτόνα.
Μια δραστική αυτής της ομάδας είναι το amitraz. Ακαρεοκτόνο και εντομοκτόνο σχετικά μη τοξικό για τα ωφέλιμα έντομα. Καταπολεμά όλα τα στάδια ακάρεων (τετρανύχων) στην μηλιά για την αχλαδιά καθώς και στα λαχανικά. Έίναι το κυριότερο εντομοκτόνο εναντίον της ψύλλας της αχλαδιάς. Χρησιμοποιείται επίσης εναντίον εντόμων και τσιμπουριών σε κτηνοτροφικά ζώα. Σε υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να γίνει φυτό τοξικό σε νεαρές αχλαδιές.
Άλλες δραστικές είναι το azocyclotin, Benzoximate, cyhexatin, dienochlor, fenbutanin oxide και propargit.
Εντομοκτόνα με ακαρεοκτόνο δράση.
Πολλά εντομοκτόνα έχουν μέτρια έως ισχυρή ακαρεοκτόνο δράση, αν και για τα περισσότερα από αυτά υπάρχουν σήμερα ισχυρές ενδείξεις σε διάφορες περιοχές για ανάπτυξη ανθεκτικότητας στα Ακάρεα.
Τα οργανοφωσφορικά δρουν περισσότερο στα κινητά στάδια των ακάρεα με εξαίρεση το ethion που φαίνεται ότι έχει σημαντική δράση στα αυγά. Μεγαλύτερη ακαρεοκτόνο δράση έχουν τα διασυστηματικά όπως demeton-s-methyl, disulfoton, phorate, thiometon κ.α.
Εντομοκτόνα με ακαρεοκτόνο δράση κατά την έναρξη της εφαρμογής τους στη γεωργία είναι τα aldicarb, azinphos methyl, carbofuran, chlorpyrifos, demeton–s–methyl, diazinon, dichlorvos, dimethoate, disulfoton, endosulfan, ethion, fenitrothion, formotion, heptenophos, malathion, methamidophos, methidathion, methomyl, methyl bromide, monocrotophos, omethoate, oxamyl, oxydemeton methyl, parathion methyl, petroleum oil, phorate, phosalone, phosmet, quinalphos, thiofanox, thiometon, triazophos.
Μυκητοκτόνα με ακαρεοκτόνο δράση.
Τα μυκητοκτόνα με ακαρεοκτόνο δράση είναι το θείο, dichlofluanid, dinocap, mancozeb, metiram, propineb και thiophanate–methyl.
Πηγή: https://issuu.com/robinmacan/docs/kef5_a1df4f492d3bc0
